Τα δημόσια Ταμεία εκπέμπουν «σήμα κινδύνου»

Φρούδες απεδείχθησαν οι ελπίδες που έτρεφε η κυβέρνηση ότι η ρύθμιση των 100 δόσεων και οι έλεγχοι για την ανασφάλιστη εργασία θα ενίσχυαν τα έσοδα των Ταμείων.
Τα διογκωμένα ελλείμματα που προβλέπουν οι προϋπολογισμοί των δύο μεγαλύτερων (ΙΚΑ και ΟΑΕΕ) για το 2016 προαναγγέλλουν μια δύσκολη χρονιά, καθώς τα μειωμένα έσοδα θα κάνουν… «τζόγο» κάθε μήνα την καταβολή των συντάξεων.


Οι δυσοίωνες προβλέψεις έχουν ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), το οποίο σε συνεργασία με τις συστημικές τράπεζες προχωρά σε ηλεκτρονικές κατασχέσεις λογαριασμών. Πρώτοι στο στόχαστρο του ΚΕΑΟ βρίσκονται οι 1.000 «φεσατζήδες», κατ” επάγγελμα μεγαλοοφειλέτες των ασφαλιστικών ταμείων, οι οποίοι οφείλουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ. Συνολικά, η λίστα των οφειλετών περιλαμβάνει περίπου 110.000 επιχειρηματίες που απαξιώνουν να πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του ΚΕΑΟ, οι τράπεζες ελέγχουν κατά προτεραιότητα λογαριασμούς οφειλετών των οποίων οι υποθέσεις θα παραγραφούν στο τέλος του χρόνου.
Ως τώρα έχουν κατασχεθεί μικροποσά της τάξης των 500 έως 2.500 ευρώ που βρέθηκαν σε λογαριασμούς, ενώ το μεγάλο ηλεκτρονικό σαφάρι θα αρχίσει μόλις μπει το 2016.
Υπενθυμίζουμε ότι αν πρόκειται για λογαριασμό μισθοδοσίας το ακατάσχετο ανέρχεται σε 1.250 ευρώ. Το 30% των οφειλετών (3 στους 10) σταμάτησε να πληρώνει με αποτέλεσμα να χάσει τη ρύθμιση των 100 δόσεων, προκαλώντας μαύρη τρύπα στα προβλεπόμενα έσοδα των Ταμείων για το 2016. Συνολικά 36.000 οφειλέτες -από τους 113. 932 που είχαν ενταχθεί έως και τον Ιούλιο- απεντάχθηκαν από την ευνοϊκότερη ρύθμιση που είχε ποτέ εφαρμοστεί.
Ενδεικτικό της δεινής κατάστασης που συνεχίζει να επικρατεί στην αγορά είναι ότι μόνο τον Νοέμβριο έχασαν τη ρύθμιση 3.000 οφειλέτες. Δηλαδή από τα 3,6 δισ. ευρώ που είχαν ρυθμιστεί το καλοκαίρι σήμερα παραμένουν σε ρύθμιση 2,3 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι τα Ταμεία θα χάσουν πάνω από ένα δισ. ευρώ που υπολόγιζαν ότι θα εισπράξουν σε βάθος χρόνου. Οι αρρύθμιστες οφειλές προς το ΙΚΑ ανέρχονται σε 6 δισ. ευρώ.
Το ιστορικό έλλειμμα του ΙΚΑ
Eλλειμμα-ρεκόρ ύψους 2,1 δισ. ευρώ, σχεδόν διπλάσιο από το περυσινό (εξαιτίας της μείωσης της κρατικής επιχορήγησης κατά 28%), προβλέπει ο προϋπολογισμός του ΙΚΑ για το 2016, χωρίς να υπολογίζονται τα χρέη σε άλλους φορείς (ΟΑΕΔ, ΕΟΠΥΥ κ.ά.), που φέτος έφτασαν σχεδόν στο 1 δισ. ευρώ, ούτε και οι απλήρωτες -σε εκκρεμότητα- συντάξεις. Μάλιστα αντί να μειωθεί η συνταξιοδοτική δαπάνη, προβλέπεται αυξημένη κατά 2,3% κυρίως λόγω του μεγάλου αριθμού εκκρεμών συνταξιοδοτήσεων και των αναδρομικών που θα καταβληθούν.
Αρνητικές είναι οι εκτιμήσεις και ως προς τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές λόγω της ανεργίας και των ελαστικών μορφών εργασίας που έχουν κατακλύσει την αγορά. Για το 2015 εκτιμάται ότι τα έσοδα θα είναι μειωμένα κατά 2,91% σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις, ενώ το 2016 θα είναι μειωμένα κατά 0,71% σε σχέση με τις εκτιμήσεις του 2015. Οσον αφορά στις εισπράξεις των καθυστερούμενων ασφαλιστικών εισφορών, εκτιμάται ότι θα είναι μειωμένες κατά 13,64% έναντι των αρχικών προβλέψεων. Αντίθετα το 2016 προβλέπεται αύξηση κατά 3,37%.
Δραματικές είναι και οι απώλειες που έχει υποστεί το χαρτοφυλάκιο του ΙΚΑ λόγω της μείωσης των διαθεσίμων του και της απαξίωσης των τραπεζικών μετοχών. Συγκεκριμένα, τα διαθέσιμα του Ιδρύματος μειώθηκαν κατά 41,9% (552,5 εκατ. το 2015 έναντι 950,8 το 2014), ενώ οι μετοχές του σημείωσαν απώλειες 9,2%. Η αξία των ομολόγων αυξήθηκε κατά 10,1% και των αμοιβαίων κεφαλαίων κατά 4,7%. Ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός φορέας της χώρας, αν και βρίσκεται σε δεινή θέση όσον αφορά το έλλειμμα και τα προβλεπόμενα έσοδά του, το 2016 θα ηγηθεί της ενοποίησης όλων των ταμείων κύριας ασφάλισης.
Στο υπουργείο Εργασίας γίνονται όλο και συχνότερα συσκέψεις για τη διαμόρφωση των νέων οργανογραμμάτων που θα έχουν μία διοίκηση και πολλές γενικές διευθύνσεις. Στον ενιαίο φορέα θα ενταχθούν επίσης οι κλάδοι πρόνοιας που χορηγούν τις εφάπαξ παροχές.
■ ΟΑΕΕ: «Μη διαχειρίσιμο» χαρακτηρίζει η διοίκηση του Ταμείου το έλλειμμα-μαμούθ που έχει προϋπολογιστεί για το 2016 και ανέρχεται στα 807 εκατ. ευρώ. Κύρια αιτία της εκτόξευσης του ελλείμματος είναι η μείωση της κρατικής χρηματοδότησης κατά 220 εκατ. ευρώ και η κατάρρευση των εσόδων, καθώς ένας στους δύο επαγγελματίες δεν πληρώνει εισφορές. Το σχέδιο για τη σωτηρία του ΟΑΕΕ προβλέπει περικοπές συντάξεων και καταβολή εισφορών με βάση το εισόδημα.
■ ΕΤΕΑ: Στη ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων του θα καταφύγει το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης προκειμένου να καλύψει το έλλειμμά του και να διατηρήσει ζωντανή την ελπίδα ότι θα αποφύγει τις μειώσεις των επικουρικών συντάξεων. Το Ταμείο, που πέρυσι είχε έλλειμμα 188 εκατ. ευρώ (μετά τις οριζόντιες μειώσεις των επικουρικών), σήμερα εμφανίζει πλεόνασμα 194 εκατ. εξαιτίας της «προίκας» που εξασφάλισε από τα 11 νέα Ταμεία που εντάχθηκαν πρόσφατα (τα Ταμεία των ένστολων, των αρτοποιών κ.ά. ήταν εύρωστα).
Συγκεκριμένα, στον προϋπολογισμό του το ΕΤΕΑ προβλέπει έκτακτα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα ύψους 742,4 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα 581 εκατ. θα προέλθουν από τη ρευστοποίηση κινητών αξιών (μεριδίων που κατέχει στο Κοινό Κεφάλαιο των ασφαλιστικών ταμείων, μετοχών κ.ά.), ενώ προβλέπεται και η πώληση μετοχών αξίας 115 εκατ. ευρώ.
■ ΟΓΑ: Ελλειμμα 14,4 εκατ. ευρώ προβλέπει ο προϋπολογισμός του οργανισμού όσον αφορά στον κλάδο υποχρεωτικής σύνταξης (που χορηγεί το προνοιακό επίδομα), ενώ ισοσκελισμένος εμφανίζεται ο προϋπολογισμός όσον αφορά στον κλάδο κύριας ασφάλισης. Στα έσοδα του ΟΓΑ προϋπολογίζεται και η αύξηση των εισφορών κατά 112 εκατ. ευρώ. Η αύξηση θα είναι σταδιακή, σε βάθος 4 ετών, ώστε από 7% που πληρώνουν σήμερα οι αγρότες μέχρι το τέλος του 2018 να πληρώνουν 20%, όπως ισχύει για τους ασφαλισμένους στο ΙΚΑ.

www.toxrima.gr