Η φορολογία των αναπήρων

Από τον Ορέστη Σειμένη Φοροτεχνικό-Συγγραφέα

Η ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΑΝΑΠΗΡΩΝ

ΑΝΑΠΗΡΟΙ ΜΕ ΠΟΣΟΣΤΟ 80% : Η  ΑΠΑΛΛΑΓΗ  ΣΤΗΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥΣ

ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΜΕ  ΠΟΣΟΣΤΟ  80% ΚΑΙ ΠΑΝΩ

Απαλλάσσονται από τον φόρο οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε άτομα με ποσοστό αναπηρίας  τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%).

ΑΠΟΦΑΣΗ  ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ

Οποιος  λαμβάνει σύνταξη από ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφάλισης, επειδή έχει αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον 80%, πρέπει να προσκομίσει βεβαίωση ή απόφαση συνταξιοδότησης του συνταξιοδοτικού φορέα, από την οποία να προκύπτει ότι, κατόπιν ιατρικής κρίσης από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή, συνταξιοδοτήθηκε με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80% καθώς και το χρονικό διάστημα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει η αναπηρία αυτή.

ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΚΑΙ  ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ

Για την πιστοποίηση της αναπηρίας απαιτείται να προσκομίζονται δικαιολογητικά από τους φορολογούμενους  και για  την παροχή της παραπάνω φορολογικής απαλλαγής. Ειδικά, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δε διαθέτει γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής από ΚΕ.Π.Α., Α.Σ.Υ.Ε., Α.Ν.Υ.Ε., Α.Α.Υ.Ε., Α.Υ.Ε. της Ελληνικής Αστυνομίας ή του Πυροσβεστικού Σώματος, καθώς και από την Νομαρχία μπορεί να προσκομίσει βεβαίωση ή απόφαση συνταξιοδότησης του συνταξιοδοτικού φορέα, από την οποία να προκύπτει ότι, κατόπιν ιατρικής κρίσης από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή, συνταξιοδοτήθηκε με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80% καθώς και το χρονικό διάστημα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει η αναπηρία αυτή.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΠΟΣΟΣΤΑ  ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ

Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος διαθέτει περισσότερες από μία γνωματεύσεις αναπηρίας, του ίδιου ή διαφορετικών φορέων, οι οποίες έχουν εκδοθεί από τις παραπάνω  αναφερθείσες υγειονομικές επιτροπές και ισχύουν παράλληλα για το ίδιο φορολογικό έτος, πιστοποιώντας διαφορετικά ποσοστά αναπηρίας, τότε γίνεται δεκτό ότι λαμβάνεται υπόψη η τελευταία εκδοθείσα γνωμάτευση.

ΑΝΑΠΗΡΟΙ ΜΕ ΠΟΣΟΣΤΟ 80% : ΑΠΑΛΛΑΓΗ  ΚΑΙ  ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΕΙΣΦΟΡΑ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Απαλλάσσονται  από την εισφορά αλληλεγγύης οι κινητικά ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω.

ΑΝΑΠΗΡΟΙ ΠΟΛΕΜΟΥ-ΕΙΡΗΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΙ

Απαλλάσσεται από το φόρο η σύνταξη που καταβάλλεται :

α.  σε ανάπηρους πολέμου

β.  σε θύματα ή οικογένειες θυμάτων πολέμου,

γ.  σε ανάπηρους ειρηνικής περιόδου,

ε.  σε στρατιωτικούς γενικά που υπέστησαν βλάβη στην υγεία τους κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους (και οι οικογένειές τους) ,

ΑΝΑΠΗΡΟΙ: ΠΟΙΟΙ  ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ  ΤΗΝ ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΦΟΡΟΥ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑ 200€

Πρόσθετη μείωση φόρου ποσού διακοσίων (200) ευρώ προβλέπεται για το φορολογούμενο και τα εξαρτώμενα μέλη του:

α) πρόσωπα με τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%) αναπηρία βάσει γνωμάτευσης του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.)   ή της Ανώτατης του Στρατού Υγειονομικής Υπηρεσίας (Α.Σ.Υ.Ε.) για την πιστοποίηση αναπηρίας.

Δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία,

β) ανάπηροι αξιωματικοί και οπλίτες, οι οποίοι έχουν αποστρατευτεί ή/και αξιωματικοί, οι οποίοι υπέστησαν τραύμα ή νόσημα που επήλθε λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο,

γ) θύματα πολέμου ή τρομοκρατικών ενεργειών που δικαιούνται να λαμβάνουν σύνταξη από πολεμική αιτία, συμπεριλαμβανομένων μελών των οικογενειών αξιωματικών και οπλιτών που απεβίωσαν κατά την εκτέλεση διατεταγμένης υπηρεσίας, τα οποία δικαιούνται να λαμβάνουν σύνταξη από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.

δ) πρόσωπα που δικαιούνται σύνταξη από το δημόσιο ταμείο ως ανάπηροι ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφυλίου πολέμου.

ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΑΠΌ ΤΟΥΣ ΑΝΑΠΗΡΟΥΣ ΠΟΛΕΜΟΥ κλπ

Για την χορήγηση  της μείωσης φόρου των 200€ γίνεται δεκτή και η βεβαίωση συντάξεων από την αρμόδια υπηρεσία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, από την οποία προκύπτει ότι λαμβάνουν τη σύνταξη  ως ανάπηροι πολέμου

ΑΝΑΠΗΡΟΙ : ΤΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ  ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΦΟΡΟΥ ΤΩΝ 200€

Για τη μείωση του φόρου κατά 200€, απαιτούνται τα ακόλουθα δικαιολογητικά, από τα οποία πιστοποιείται η ιδιότητα του φορολογουμένου

ή του εξαρτώμενου μέλους του, ως αναπήρου, θύματος πολέμου κλπ, λόγω της οποίας ο φορολογούμενος δικαιούται την εν λόγω μείωση:

α. Προκειμένου για πρόσωπα με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%) γνωμάτευση των οικείων υγειονομικών   επιτροπών του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) ή της Ανωτάτης του Στρατού Υγειονομικής Επιτροπής (Α.Σ.Υ.Ε), στις οποίες θα πρέπει να διαπιστώνεται και βεβαιώνεται ρητά το ποσοστό της αναπηρίας του προσώπου που αφορά, καθώς και το   χρονικό διάστημα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει η εν λόγω αναπηρία.

Επειδή καταργήθηκαν όλες οι Επιτροπές πιστοποίησης αναπηρίας που λειτουργούσαν στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, στις νομαρχίες και το Δημόσιο, με εξαίρεση τις Ανώτατες Υγειονομικές Επιτροπές, Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε), Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε), Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.),     την Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή της Ελληνικής Αστυνομίας και την Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή του Πυροσβεστικού Σώματος, οι οποίες εξακολουθούν να ασκούν τα καθήκοντά τους, διευκρινίζεται ότι για την πιστοποίηση της αναπηρίας του φορολογουμένου,  γίνονται δεκτές, πλην των γνωματεύσεων της Α.Σ.Υ.Ε και οι γνωματεύσεις που εκδίδονται από τις τέσσερις τελευταίες προαναφερθείσες υγειονομικές επιτροπές (Α.Ν.Υ.Ε, Α.Α.Υ.Ε., Α.Υ.Ε της Ελληνικής Αστυνομίας, Α.Υ.Ε του Πυροσβεστικού Σώματος).

Δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία.

β) Προκειμένου για ανάπηρους αξιωματικούς ή οπλίτες ή θύματα πολέμου, καθώς και για ανάπηρους ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφυλίου πολέμου, σχετική βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρεσίας του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.Ειδικά για τους ανάπηρους αξιωματικούς και οπλίτες, καθώς και τα θύματα πολέμου αρκούν τα ενημερωτικά σημειώματα πληρωμής της σύνταξής τους, στα οποία αναγράφεται ο δεκαψήφιος αριθμός μητρώου της σύνταξής τους, ο οποίος πρέπει να αρχίζει από 3 ή 4.Για αξιωματικούς οι οποίοι υπέστησαν τραύμα ή νόσημα που επήλθε λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο, βεβαίωση της αρμόδιας κρατικής υπηρεσίας που τους  χορηγεί τις αποδοχές τους.Τέλος, για τα θύματα τρομοκρατικών ενεργειών βεβαίωση από τον οικείο συνταξιοδοτικό φορέα ότι ο φορολογούμενος έχει αναγνωριστεί ως θύμα τρομοκρατικής ενέργειας και συνταξιοδοτείται για το λόγο αυτό, βάσει του οικείου   νομοθετικού πλαισίου, όπως ισχύει κάθε φορά.

ΑΝΑΠΗΡΟΙ : ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΛΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΤΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥΣ

Χορηγείται απαλλαγή από τα τέλη κυκλοφορίας οχημάτων που ανήκουν σε ορισμένες κατηγορίες αναπήρων πολιτών οι οποίες ορίζονται μετά από γνωμάτευση αρμοδίων οργάνων.

Οι κατηγορίες αυτές είναι :

Α. Οχήματα με κυλινδρισμό κινητήρα μέχρι 1650κ.εκ.:

1. Πλήρης παράλυση των κάτω ή άνω άκρων ή αμφοτερόπλευρο ακρωτηριασμό αυτών

2. Σοβαρή κινητική αναπηρία του ενός ή και των δυο κάτω άκρων με ποσοστό αναπηρίας συνολικά 67%

3. Σοβαρή κινητική αναπηρία του ενός ή και των δυο κάτω άκρων με συμμετοχή του ενός ή και των δυο άνω άκρων , με ποσοστό αναπηρίας  συνολικά όχι μικρότερο το 67 % από το οποίο το 40% τουλάχιστο από το ένα κάτω άκρο

4. Ολική και από τους δυο οφθαλμούs τύφλωση με ποσοστό αναπηρίας 100%

5. Νοητική καθυστέρηση με δείκτη νοημοσύνης κάτω του 40%

6. Αυτισμός, εφόσον αυτός συνοδεύεται από επιληπτικές κρίσεις ή πνευματική καθυστέρηση ή οργανικό ψυχοσύνδρομο, οι οποίοι εξαιτίας των παθήσεων αυτών έχουν καταστεί ανάπηροι, με συνολικό ποσοστό αναπηρίας από 67% και άνω, είναι ανίκανοι για εργασία και έχουν ανάγκη βοήθειας

7. Μεσογειακή αναιμία ή συγγενής αιμορραγική διάθεση (αιμορροφιλία)

8. Δρεπανοκυτταρική αναιμία ή μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία

9. Νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου ή έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση νεφρού

Β. Οχήματα με κυλινδρισμό κινητήρα μέχρι και 2650κ.εκ. και 3650κ.εκ.:

Πλήρης παράλυση των κάτω άκρων ή αμφοτερόπλευρο ακρωτηριασμό αυτών, με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω κατ΄εξαίρεση απαλλάσσονται των τελών κυκλοφορίας για αυτοκίνητο μέχρι 2650 κ.εκ. και για ποσοστό αναπηρίας 100% μέχρι 3650κ.εκ

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:

Αρμόδια όργανα για τη γνωμάτευση των παθήσεων και τον καθορισμό των ποσοστών αναπηρίας σε κάθε περίπτωση είναι τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) ή η Ανωτάτη του Στρατού Υγειονομική Επιτροπή (Α.Σ.Υ.Ε.) καθώς και οι Ανώτατες Υγειονομικές Επιτροπές  Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε.), Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.), της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού Σώματος, δεδομένου ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του Ν. 3863/2010, οι εν λόγω Υγειονομικές Επιτροπές δεν έχουν καταργηθεί και εξακολουθούν να ασκούν τα καθήκοντά τους και σήμερα

Η ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΛΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ χορηγείται  με τρείς ακόμα προυποθέσεις :

α. θα πρέπει το όχημα να είναι εξ ολοκλήρου στην ιδιοκτησία του αναπήρου

β. Η γνωμάτευση της πάθησης πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά και από συμπληρωματική ιατρική βεβαίωση ( δύναται να αναγράφεται και στο κύριο σώμα της γνωμάτευσης) αναφορικά με την υπαγωγή ή μη των ενδιαφερομένων στις διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 1798/88 με βάση τον Πίνακα του Παραρτήματος ΙΙ της ΚΥΑ Δ18Α 5038263/23.10.2013 (ΦΕΚ 2710Β΄/24-10-2013) για την αντιστοίχιση της πάθησης του άρθρου 16 του ν. 1798/88 με τις παθήσεις του Ενιαίου Πίνακα Προσδιορισμού Ποσοστών Αναπηρίας (Ε.Π.Π.Π.Α.).

γ. Η απαλλαγή των τελών κυκλοφορίας χορηγείται μόνο με την έκδοση σχετικής απόφασης του Προϊσταμένου της αρμόδιας Φορολογικής αρχής. και αφορά στα επόμενα έτη από την έκδοσή της, με εξαίρεση τα νέα οχήματα τα οποία δικαιούνται απαλλαγής και για το πρώτο έτος ταξινόμησης.

Υπενθυμίζομε  ότι :

Η απαλλαγή από τα τέλη ταξινόμησης και κυκλοφορίας αφορά και τους πολίτες των άλλων κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κατοικία στην Ελλάδα (Ν. 4110/23-4-2013, άρθρο 18, παρ.1).

Τα όρια ηλικίας 4-70 ετών που ίσχυαν ως κριτήρια για τους δικαιούχους καταργήθηκαν (Ν. 4110/23-4-2013, άρθρο 18, παρ.3).

Από 1.1.2013 η διαπίστωση της αναπηρίας βεβαιώνεται κατόπιν γνωματεύσεως των ΚΕΠΑ.

Το όχημα να ανήκει εξολοκλήρου στον ανάπηρο. -

ΑΝΑΠΗΡΟΙ : ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ  ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΟΥ ΑΝΑΠΗΡΟΥ ΣΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΕΙΧΕ ΧΟΡΗΓΗΘΕΙ ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΛΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ

Τέλος, σε περίπτωση θανάτου αναπήρου, στον οποίο είχε χορηγηθεί απαλλαγή από τα τέλη κυκλοφορίας για ΙΧ επιβατικό αυτοκίνητο , λόγω της αναπηρίας του, οι κληρονόμοι, στους οποίους περιέρχεται αυτό, οφείλουν να καταβάλλουν εμπρόθεσμα (έως 31-12) τα τέλη κυκλοφορίας για το συγκεκριμένο όχημα για το επόμενο έτος από εκείνο του θανάτου του κληρονομουμένου. (άρθρο 20 ν.2948/2001)

ΑΝΑΠΗΡΟΙ ΑΝΗΛΙΚΟΙ : ΠΩΣ ΑΠΑΛΛΑΣΣΟΝΤΑΙ ΑΠΌ ΤΑ ΤΕΛΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΠΙΒΑΤΙΚΑ ΤΟΥΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ

Η απαλλαγή των τελών κυκλοφορίας στους ανηλίκους, παρέχεται  στους ανάπηρους Έλληνες πολίτες άνω των 4 ετών, για  παραλαμβανόμενο επιβατικό αυτοκίνητο.

Δεν είναι από το νόμο επιτρεπτή η μετάθεση της αιτούμενης φορολογικής απαλλαγής στους γονείς των ανάπηρων τέκνων.

Κατ’ ακολουθία, δεν παρέχεται απαλλαγή από τα τέλη κυκλοφορίας των επιβατικών αυτοκινήτων που έχουν παραληφθεί και ταξινομηθεί  νομίμως στο όνομα των γονέων, τα οποία όμως δεν εμπίπτουν στην εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 16 του ν. 1798/1988.

ΑΝΑΠΗΡΟΙ : ΤΟ ΤΕΛΟΣ  ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΚΛΟΠΗΣ ΤΟΥ Ε.Ι.Χ ΤΟΥΣ

Παρέχεται στους αναπήρους που έχουν παραλάβει επιβατικό αυτοκίνητο ατελώς σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις σε περίπτωση :

κλοπής του, το δικαίωμα να το αντικαταστήσουν ατελώς είτε:

i) καταβάλλοντας το οφειλόμενο για το κλαπέν αυτοκίνητο τέλος ταξινόμησης σε περίπτωση που δεν έχουν παρέλθει 7 έτη από την  ημερομηνία ατελούς παραλαβής του μέχρι την κλοπή, είτε

ii) χωρίς την καταβολή τέλους ταξινόμησης για το κλαπέν αυτοκίνητο σε περίπτωση κλοπής μετά την πάροδο 7 ετών (δηλ. μετά την τελωνειακή αποδέσμευση) από την παραλαβή του. (άρθρο 65)